Het verhaal geeft houvast

‘Achter elk ontwerp schuilt een verhaal.’ Niek Joanknecht en Carolien Roos van Firm Architects kiezen voor identity based design. Daarbij vormen zowel de plek als de identiteit van een bedrijf het uitgangspunt. ‘Wij zien het kantoor als flagship office.’

‘Narratief ontwerpen’, noemt Niek Joanknecht de werkwijze van Firm Architects. ‘Gebaseerd op een verhaal dat niet direct zichtbaar is, maar toch herkenning oproept. Dat verhaal geeft houvast bij en gelaagdheid in ontwerpen. Firm ontwikkelde Identity based design dat voortkomt uit het conceptuele denken binnen de kunst. Het zorgt voor een meer gedragen ontwerp en is goede vormgeving in de breedste zin van het woord. Schoonheid is daarbij niet altijd het belangrijkste. Soms schuurt het en moet je vertrouwen op het verhaal – de kernwaarden van een bedrijf – en de historie, locatie en functie van een pand.’

Bakstenen wand die het kantoor scheidt en meerde functies vervult

Creatief en zakelijk

Niek Joanknecht en Carolien Roos studeerden tegelijkertijd Ruimtelijke Vormgeving aan de Kunstacademie en studeerden af toen de financiële crisis begon. Ze vonden werk in een andere branche. Roos werd projectmanager, Joanknecht consultant. In 2014 zette Roos de stap naar zelfstandig interieurarchitect. Drie jaar later overtuigde ze ook Joanknecht – ‘Maak van je passie je werk!’ – en startten ze samen Firm Architects.

‘Firm’ staat voor sterke, gefundeerde vormgeving gecombineerd met een zakelijke aanpak. Joanknecht: ‘De ervaring vanuit ons vorige werk helpt enorm om creatieve ontwerpen haalbaar en betaalbaar te houden. Met een realistische begroting en planning houden we vanaf het begin de vinger aan de pols.’

Relatie tussen materialen in The Alchemist’s Office

Verschillende lagen

Firm Architects maakte een vliegende start en viel met diverse ontwerpen al vroeg in de prijzen. Joanknecht: ‘Een goed, gedegen ontwerp begint met een grondige klantanalyse. Medewerkers uit alle lagen van de organisatie vertellen ons waar hun bedrijf voor staat. We zoeken overlap, wat mensen bindt. Zo ontstaat een beeld waar we een concept op ontwikkelen en een passende titel bij zoeken. Dat wordt het belangrijkste aanknopingspunt om het ontwerp aan op te hangen.’

Voor consultancybureau APPM ging Firm Architects aan de slag met hun bestaande slogan: ‘Nederland mooier maken’. Joanknecht: ‘Bij Nederland denk je aan water, klei en het indammen. Bij ‘mooier’ in dit geval aan duurzamer en innovatiever. We ontwierpen een grote wand van gerecyclede bakstenen, een Nederlandse innovatie met klei als oorspronkelijke basis. Die wand biedt niet alleen geborgenheid, maar verbetert ook het binnenklimaat omdat bakstenen vocht opnemen. De vloer werd een tapijt van geregenereerde visnetten.’

Identiteit als basis

Firm zelf is gevestigd in een pand van een bedrijf dat ruwe grondstoffen voor de energietransitie verwerkt en verhandelt. De voormalige monumentale koffiebranderij moest een modern en flexibel kantoor worden. ‘The Alchemist Office belichaamt een moderne interpretatie van een alchemist’, zegt Roos. ‘In het verleden was alchemie een tak van de natuurfilosofie waarbij geleerden op speculatieve wijze materie onderzochten. In onze materiaalkeuze zie je dat terug: vier zwarte dozen vormen de basis van de ruimtes, bekleed met verschillende metalen waarmee geëxperimenteerd is. De blauwe en groene tinten verwijzen naar kobalt en uranium, waarin de klant handelt. Deze genius loci – de geest van de plek – én de identiteit van de klant zijn leidend in al onze ontwerpen.’

Goed werkgeverschap

‘Het kantoor is steeds vaker een flagship office, benadrukken Joanknecht en Roos. ‘Een plek waarin je als bedrijf je identiteit kwijt kunt, inspiratie opdoet en klanten ontvangt. Ook steeds belangrijker voor personeel, voor wie de werkplek – na het salaris – op nummer twee staat. Een goed ontwerp is complex, maar juist daar ligt onze kracht. Het verhaal van de klant vertalen naar iets wat simpel oogt, maar goed doordacht vormgegeven is.’

‘We werken in een branche met ontwerpstudio’s die regelmatig over grenzen heen gaan. Van financiën, planning of van hun medewerkers. Tegelijkertijd is er vanuit klanten de algehele drang naar snelheid, de tijdlijnen worden steeds korter. Daar hebben wij ook mee te maken. Toch streven wij naar goed werkgeverschap, ook als signaal naar de branche. Al zijn we bezeten van ons vak, het moet niet het enige zijn in je leven. Onze medewerkers hebben daarom geen werkmail op hun telefoon, laten hun laptop op kantoor en werken vier dagen. Dat houdt hen creatief en tevreden.’