Naast grondgebonden woningbouw is ook hoogbouw een van de antwoorden op de enorme woningbouwopgave in Nederland. Als specialist in prefab beton, is MBS Groep op beide fronten een speler om terdege rekening mee te houden. Volgens algemeen directeur Michel Uildriks is concentratie van de productie van constructief beton op één locatie in Alphen a/d Rijn een gouden greep geweest.
Hoewel je beide segmenten ook als communicerende vaten kunt beschouwen, zijn er binnen de woningbouwwereld volgens Uildriks grote verschillen tussen ‘grondgebonden’ en ‘hoogbouw’. ‘De opdrachtgevers, de ontwikkelaars, de bouwprocessen en -methodiek, de mate van standaardisatie… Als specialist in prefab beton opereren we als enige grote speler in Nederland in beide markten, maar met de fabriek als gemene deler zijn het binnen MBS Groep toch heel verschillende takken van sport. Zelf ben ik daarbij als directielid verantwoordelijk voor hoogbouw. In de wetenschap dat bouwsnelheid een van de grootste voordelen van prefab bouwen is, hou ik binnen projecten het liefst zoveel mogelijk in eigen hand. Want dan kunnen we de meeste waarde toevoegen én het hoogste bouwtempo realiseren.’
‘Woongebouw Stepstone op de Zuidas in Amsterdam. Omdat de 216 kleine appartementen een oppervlak van 25 t/m 60 m2 hebben, is er sprake van korte overspanningen. In nauw overleg met ontwikkelaar VORM hebben we daarom gekozen voor massieve vloeren waar af fabriek alle installaties al in zaten. In combinatie met prefab wand-, balkon- en gevelelementen, kon niet alleen steigerloos maar ook in een zeer hoog tempo worden gebouwd: nog geen twee jaar nadat de bouw in april 2022 was gestart, kon Stepstone in maart 2024 worden opgeleverd.
Een ander project waarbij het hoge bouwtempo niet ten koste ging van de veiligheid en de overlast voor de omgeving, was een woontoren met 260 studioappartementen aan de Martinus Nijhofflaan in Delft. Onze massieve installatievloeren konden we hier combineren met prefab gevels uit onze fabriek, waar een zichtgevel van baksteen tegenaan werd gemetseld. De balkons werden bovendien in de fabriek al aan de vloeren gestort. Van fundering tot dakplaat, was het volledige betoncasco binnen een jaar gereed. Dat is echt heel snel.’
‘Nee, een goed voorbeeld van een project waarbij MBS Groep alleen de productie en engineering van de prefab binnenwanden, massieve betonvloeren, trappen en bordessen heeft gedaan, zijn twee woontorens met in totaal 221 huurappartementen aan de Postjesweg in Amsterdam. Ook bij dit project waren een zorgvuldige voorbereiding, en goede samenwerking tussen duurzame ketenpartners en een hoge bouwsnelheid de sleutelwoorden. Per week werd er één verdieping gerealiseerd en binnen vijf maanden was de 20ste verdieping bereikt. Ik schat dat het hoge prefab-gehalte van dit project de bouwtijd met 40 procent heeft verkort. In dit geval betekende het dat de verhuur van de appartementen een aantal maanden eerder van start kon gaan. Je hebt het dan echt over serieus geld. Ik heb het idee dat ontwikkelaars en woningcorporaties dat steeds beter in de gaten krijgen.’
Project Stepstone
‘BINNEN PROJECTEN HOUDEN WE HET LIEFST ZOVEEL MOGELIJK IN EIGEN HAND, WANT DAN KUNNEN WE DE MEESTE WAARDE TOEVOEGEN ÉN HET HOOGSTE BOUWTEMPO REALISEREN’
‘Ja. Op het gebied van woningbouw en utiliteit bevindt het gros van onze projecten zich in de Randstad. Ook met het oog op duurzaamheid is Alphen aan den Rijn dan een fantastisch centraal gelegen locatie, die zelfs elektrisch transport naar de bouwplaatsen mogelijk maakt. Als we heel veel projecten tot in de verste uithoeken van Nederland zouden hebben, wat niet het geval is, zou dat nog geen optie zijn.
Een groot voordeel van de fabriek in Alphen a/d Rijn is ook dat grote delen van de productielijnen kunnen switchen tussen ‘grondgebonden woningbouw’ en ‘hoogbouw’. Dat we destijds hebben besloten om niet te robotiseren, maakt ons heel flexibel en in staat om te anticiperen op schommelingen binnen de woningbouw. Toen de nieuwbouw van koopwoningen eind 2022 onder invloed van de stijgende rente stagneerde, konden we heel vlot omschakelen naar de productie van prefab elementen voor sociale huurwoningen en utiliteitsbouw, zoals datacentra, scholen én het nieuw te bouwen gemeentehuis van Dordrecht. Die flexibiliteit sluit ook heel goed aan bij ons streven naar partnerships, bijvoorbeeld met grote bouwbedrijven die zowel grondgebonden woningen als woontorens realiseren. Voor hen is de flexibiliteit van onze prefab betonfabriek een groot voordeel, dat bouwprocessen stroomlijnt en heel veel ruis en faalkosten voorkomt.’
‘Jaarlijks produceren we 50.000 kuub aan prefab betonelementen. Dankzij de nieuwe fabriek hebben we 20 procent minder riviergrind nodig. In plaats daarvan wordt betonpuingranulaat toegepast in het beton. Daarnaast experimenteren we met de vervanging van cement door alternatieve bindmiddelen en willen we bij het verwarmen van de tafels graag over stappen van gasgestookte installaties op warmtepompen. Dat kan alleen nog niet, vanwege netcongestieproblemen in Alphen a/d Rijn en omgeving. Mede dankzij de centrale ligging van onze fabriek, ben ik al met al heel tevreden over de MKI-waarde van ons beton. Het kan altijd beter, maar we zijn op de goede weg en liggen daarbij op schema.’
Michel Uildriks
‘EEN GROOT VOORDEEL VAN ONZE FABRIEK IN ALPHEN A/D RIJN IS DAT GROTE DELEN VAN DE PRODUCTIELIJNEN KUNNEN SWITCHEN TUSSEN GRONDGEBONDEN WONINGBOUW EN HOOGBOUW’
‘Ik beschouw staal en hout niet als concurrerende materialen. Voor gewapend beton heb je bijvoorbeeld staal nodig en bij heel veel nieuwbouwprojecten is sprake van mooie combinaties van beton en staal of beton en hout. Ik focus me op onze corebusiness en op wat wij kunnen doen om de CO2-footprint van onze productieprocessen en producten te verkleinen. In het verlengde daarvan vind ik dat bij de beoordeling van de duurzaamheid van bouwmaterialen ook moet worden gekeken naar de levensduur van de gebouwen die ervan worden gemaakt. Het is misschien een beetje ongelukkig geformuleerd, maar ik durf dan echt mijn hand in het vuur te steken voor beton.’
‘Nee, onze portefeuille is goed gevuld met mooie, afwisselende projecten en richting ons 25-jarig bestaan in 2025 zit er ook veel moois aan te komen. Omdat wordt verwacht dat er over twee à drie jaar te weinig productiecapaciteit van prefab beton is, worden we door grote bouwbedrijven benaderd om strategische partnerships aan te gaan. Wij staan daar voor open, op drie voorwaarden: er moet sprake zijn van wederzijds vertrouwen, je moet elkaar wat gunnen en net als wij moet ook de partner goed zijn in het spel dat we samen spelen.’