Tilburg-West staat aan de vooravond van een grote transformatie. De wijk, waar wethouder Bas van der Pol zelf geboren is, zal de komende jaren ingrijpend veranderen. ‘We staan voor een enorme woningbouwopgave en Tilburg-West speelt daarin een sleutelrol,’ vertelt Van der Pol.
‘Er komen 10.000 nieuwe woningen bij, en het bestaande winkelcentrum wordt ontwikkeld tot een multifunctioneel stadsdeelcentrum. Dit is een kans om niet alleen meer woningen te bouwen, maar ook de leefbaarheid en sociale samenhang in de wijk te versterken.’ Toch gaat het voor de wethouder niet alleen om stenen en infrastructuur. ‘Het klinkt misschien abstract als we praten over aantallen woningen, maar uiteindelijk gaat het om mensen. Wonen is een basisrecht, en ik kan niet accepteren dat er op dit moment 334 thuisloze kinderen in onze regio zijn. Dat zijn geen kinderen die letterlijk op straat leven, maar wel kinderen die op een bank bij familie slapen of steeds moeten verhuizen omdat hun ouders geen stabiele woonplek kunnen vinden. Ook kunnen vele studenten niet in onze stad wonen, starters geen huis vinden en ouderen niet naar een levensloop bestendige woning. Daar doen we het voor.’
Tilburg-West is, net als veel andere naoorlogse wijken in Nederland, ontworpen volgens de modernistische principes van functionele scheiding: wonen, werken en recreëren werden strikt van elkaar gescheiden. ‘Dat was toen logisch,’ legt Van der Pol uit, ‘maar nu lopen we tegen de beperkingen van dat systeem aan. Er is weinig samenhang, de openbare ruimte is soms versteend en voorzieningen sluiten niet altijd goed aan op de behoeften van bewoners.’
De geplande transformatie moet daar verandering in brengen. Het gebiedsperspectief voor het Kenniskwartier, zoals de gemeente het project noemt, richt zich op verdichting, verduurzaming en verbinding. ‘Dat betekent dat we niet alleen woningen toevoegen, maar ook zorgen voor meer groen, betere voorzieningen en een betere infrastructuur. We willen een wijk creëren waar mensen niet alleen wonen, maar ook echt leven.’
Het winkelcentrum Westermarkt, al decennialang het commerciële U bent halverwege hart van Tilburg-West, wordt een volwaardig stadsdeelcentrum. ‘Dat betekent meer dan alleen winkels,’ benadrukt Van der Pol. ‘Denk aan een bibliotheek, ontmoetingsruimtes, medische voorzieningen en een beter mobiliteitsplan met voldoende parkeergelegenheid en goede verbindingen voor fietsers en voetgangers. Ook bouwen we meerdere mobiliteitshubs, gebouwd parkeren met kwaliteit en ook deelmobiliteit.’
De vernieuwing van het stadsdeelcentrum is niet alleen bedoeld om het winkelgebied aantrekkelijker te maken, maar ook om sociale cohesie te versterken. ‘We zien in naoorlogse wijken vaak dat voorzieningen versnipperd zijn en dat bewoners elkaar minder tegenkomen. Door functies te combineren en meer openbare ruimte toe te voegen, stimuleren we ontmoeting en betrokkenheid.’
De 10.000 nieuwe woningen die in Tilburg-West worden gebouwd, moeten een brede doelgroep bedienen. ‘Het is cruciaal dat we een mix van sociale huur, middenhuur en koopwoningen realiseren,’ zegt Van der Pol. ‘We willen niet alleen starters en jonge gezinnen aantrekken, maar ook senioren een plek bieden. Daardoor kunnen mensen langer in hun eigen wijk blijven wonen, wat weer bijdraagt aan de sociale structuur.’
Een deel van de woningen wordt gebouwd volgens innovatieve woonconcepten. ‘We kijken naar nieuwe woonvormen, zoals groepswonen en compacte, energiezuinige woningen voor jongeren en alleenstaanden. Daarnaast zetten we sterk in op duurzaamheid. Alle nieuwbouw wordt gasloos en we stimuleren het gebruik van hernieuwbare energie.’
Mobiliteit is een van de speerpunten van de herontwikkeling. ‘We willen een wijk creëren waar mensen minder afhankelijk zijn van de auto,’ legt Van der Pol uit. ‘Dat betekent dat we inzetten op f ietsvriendelijke infrastructuur, verbeterde OV-verbindingen en meer ruimte voor voetgangers.’
Het nabijgelegen station Tilburg Universiteit speelt daarin een belangrijke rol. ‘We willen dit met het Rijk en NS dit station op termijn omvormen tot een Intercitystation, waardoor de verbindingen met de rest van Nederland nog beter worden. Daarnaast wordt flink geïnvesteerd in vergroening. We willen Stadsbos013 letterlijk de wijk in trekken,’ zegt Van der Pol. ‘Meer bomen, meer groenstroken en nieuwe parken maken de wijk aantrekkelijker en dragen bij aan een gezondere leefomgeving.’
Een belangrijk uitgangspunt in de herontwikkeling is samenwerking. ‘We doen dit niet alleen,’ benadrukt hij. ‘Samen met bewoners, woningcorporaties, ondernemers en kennisinstellingen werken we aan een gebiedsvisie die breed gedragen wordt. We organiseren bijeenkomsten, halen input op uit de wijk en kijken samen hoe we de toekomst van Tilburg-West vormgeven.’ Deze aanpak is essentieel om het project te laten slagen. ‘We willen niet dat mensen zich overvallen voelen door de veranderingen. Het is hun wijk, en zij moeten zich er thuis blijven voelen. Daarom luisteren we goed naar wat er leeft en proberen we plannen daarop aan te passen.’
Met de plannen voor Tilburg-West zet de gemeente een grote stap naar de toekomst. ‘Dit is niet zomaar een bouwproject,’ besluit Van der Pol. ‘Dit is een kans om een naoorlogse wijk nieuw leven in te blazen en te transformeren tot een modern, levendig en inclusief stadsdeel. Een plek waar mensen niet alleen wonen, maar waar ze zich ook echt thuis voelen.’
WAAR BEN JE HET MEESTE TROTS OP:
Mijn zoontje Wout
WELK BOEK IS JE ALTIJD BIJGEBLEVEN:
Congo! Van David van Reybroeck
WAT IS JE FAVORIETE STAD:
Ik vind veel steden mooi, maar Kopenhagen vind ik bijzonder
HOE LAAT STA JE OP:
Vroeg, mede omdat mijn zoontje tegenwoordig naar school gaat