VG Visie Daily #50: De samenwerking tussen markt en lokale overheid moet veel beter

Abdessamed Azarfane, Adjunct Directeur Vastgoedontwikkeling/Klant, Markt & Maatschappij bij Dura Vermeer Bouw Zuid, is regelmatig in de media te lezen, zien en horen. Zo schrijft hij een column voor PropertyNL en horen we hem regelmatig bij BNR over projectontwikkeling en woningbouw. Meer dan genoeg redenen dus om hem te spreken over een sector die het zwaar heeft.

Nooit een saai moment in jouw sector toch?

‘Zeker, aan de gestegen bouwkosten zijn we wel gewend geraakt, maar de procedures en bezwaren blijven een enorme uitdaging. Teveel projecten vertragen of liggen stil door het gebrek aan capaciteit bij overheden en beroepsprocedures.’

Zie je al iets van een oplossing? Het is niet zo dat gemeenten morgen 1000 mensen kunnen vinden.

‘Daar zie ik helaas nog weinig ontwikkeling. Vooral kleinere gemeenten met veel ambities om te bouwen lopen tegen de grenzen van hun capaciteiten. Dat is geen verwijt, maar als jij dan jouw bestemmingsplan wil laten vaststellen en ze hebben de mensen niet, dan kan je simpelweg niet verder.’

Toch hoor je die verhalen al een tijdje.

‘Klopt en we hebben nu teveel uitdagingen tegelijk. Dat vraagt eigenlijk ook om een systeemverandering. Gemeenten zouden opnieuw moeten kijken hoe ze voor de lange termijn hun capaciteit wellicht op een andere manier effectiever kunnen inzetten en wat dat vraagt van ons als markt in dat proces. Dat gebeurt al meer, kijk naar bestemmingsplantrajecten die nu vooral door marktpartijen worden opgepakt, dat vraagt van de gemeente een meewerkende en controlerende rol. Maar die samenwerking verschilt dan ook weer per gemeente en daardoor blijft het proces soms onduidelijk en verschilt de effectiviteit van de aanpak per gemeente.’

Waar kan je stappen maken?

‘Daar waar overheid en markt duidelijkheid geven over elkaars belangen en er een gedeeld hoofdbelang kan worden vastgesteld. In de projecten die soepel lopen, kun je het succes meestal ook danken aan de goede samenwerking, het gedeeld belang en open houding naar elkaar. Het mag ook schuren en botsen, maar dan is het belangrijk dat je dat weet van elkaar en dan je overschakelen op het gezamenlijke belang zoals de ‘woningnood’ oplossen. Dat is een uitdaging aangezien de werkwijze in de ene gemeente wellicht niet werkt in de andere. De ene keer heb je een stedenbouwkundige die constructief meedenkt en de andere keer werkt iemand tegen. Als we niet scherp hebben van elkaar vanuit welk belang de ‘weerstand’ komt, dan kun je ook niet toewerken naar een oplossing. De samenwerking tussen markt en lokale overheid moet veel beter en die stappen worden gezet. Ook naar de omgeving toe geeft dat meer duidelijkheid en rust en kunnen eventuele bezwaren op plannen veel eerder gesignaleerd worden. Nu gaat er nog teveel tijd en energie verloren in de samenwerking an sich. Soms is het een complex politiek speelveld.’

Zie je het goedkomen?

‘Ik ben een rasoptimist, dus ja! Ik denk dat de ‘Wet versterking regie volkshuisvesting’ een oplossing kan bieden om de verschillende overheden op een lijn te krijgen. Nu kan werken de verschillende overheidslagen elkaar nog met enige regelmaat tegen, ik hoop daar nu meer duidelijkheid en structuur in.’ Bezwaarprocedures zouden daarbij ook grondig onder de loep genomen moeten worden. Maar los van wetgeving, blijft ontwikkelen echt mensenwerk. Het begint altijd bij jezelf, of je het nu vanuit de markt bekijkt of vanuit de overheid. Zelfs als je denkt een ‘azijnzijker’ tegenover je te hebben – ongeacht aan welke kant – dan loont het om door te vragen op de relatie en het belang boven tafel te krijgen. De meeste mensen die werken aan de gebouwde omgeving willen toch écht een positieve bijdrage leveren aan het oplossen van de woningnood? En dat moet je samen doen.’

Hoe zie je die ideale verhouding tussen jullie en de overheid?

‘Wij blijven het meeste te maken hebben met de gemeenten. Maar het zou helpen als de overheid meer als één overheid zou acteren en de keten van Rijk naar gemeenten eenduidiger is. Ik zie daarin een belangrijke rol weggelegd voor de provincie, daar schreef ik vorig jaar nog een column over. Daar ligt zoveel meer potentie in het faciliteren in de integrale puzzel van alle transities die we moeten doorlopen. Minder ‘het kan niet’, en meer ‘hoe en waar dan wel’.’

Jij hebt als ontwikkelaar een behoorlijk politieke functie tegenwoordig..

‘Meer dan je zou willen eigenlijk. Dat leer je tijdens het werk, maar het moet wel. Maar als je niet kan schakelen op alle niveaus dan wordt het een lastige baan. En dan is het handig als je in ieder geval met de gemeente goed contact hebt. De kern is dat we elkaars belang moeten (willen) begrijpen en vandaaruit een gezamenlijk belang vaststellen en nastreven. ’

Persoonlijke vragen Abdessamed Azarfane

WAT IS HET BESTE ADVIES DAT JE OOIT HEBT GEKREGEN?
‘Zelfkennis is het begin van alle kennis’, altijd eerst naar mezelf kijken en wat ik kan doen in iedere situatie.’
WAAR BEN JE HET MEESTE TROTS OP?
‘Mijn gezin.’
WAT IS JE LIEVELINGSBOEK?
‘The Fountainhead van Ayn Rand.’
WELKE SPORT BEOEFEN JE? EN HOEVEEL UUR PER WEEK?
‘Hardlopen, dat varieert van een half tot 2 uur per week.’
WAT IS JE FAVORIETE STAD IN DE WERELD?
‘Dat verschilt per periode, op dit moment Fes. Het dwalen in de oude stad, de smalle steegjes de geuren van vers brood en zoete thee die tegemoet komen.’
WAT VOOR TIJD STA JE OP?
‘Iedere ochtend om 06.00u.’
HOE ZUINIG BEN JE OP JE LICHAAM?
‘Nooit zuinig genoeg, maar ik ben er wel mee bezig een goede balans te vinden daarin.’