31 mei 2024 - Redactie VG Visie

Ontwerpen om de samenleving te versterken

Familiebedrijf Dura Vermeer is één van de grootse bouwondernemingen van Nederland met 3.000 medewerkers en een omzet van 1,9 miljard euro. ‘We zullen veel blijven bouwen, maar mijn grootste taak binnen het bedrijf is om eigen vastgoed te ontwikkelen en die te laten groeien. We willen verdubbelen ten opzichte van wat we nu hebben en dat betekent dat we 2.500 woningen per jaar zelf willen ontwikkelen’, vertelt Marieke Mentink. Zij is directeur Vastgoed bij Dura Vermeer.

Een behoorlijke opgave om dat voor elkaar te krijgen, maar Marieke ziet het positief in. ‘Ik ben altijd prestatiegericht en houd van de dynamiek van mijn werk.’ Ze woont zelf in het oosten van het land, waar ze paarden heeft staan in haar eigen weiland. ‘Ik heb fanatiek springwedstrijden gereden op hoog niveau en rijd nu nog 4 keer per week. Dan kan ik helemaal ontspannen.’ Toch zou ze ook de drukte van de vastgoedwereld niet willen missen. ‘Ik vind beide werelden fijn.’

Raad van state

Sinds vorig jaar is Marieke landelijk verantwoordelijk voor de vastgoedontwikkeling bij Dura Vermeer. Ze schetst één van de uitdagingen waarmee ze te maken heeft: ‘Het is complex. We krijgen te maken met steeds meer bezwaren voordat we überhaupt van start kunnen met bouwen. Dat is echt een bottleneck, want het duurt soms 1,5 jaar voordat er een zitting is ingepland bij de Raad van State. We zijn dan ook echt blij als niemand bezwaar maakt, want de proceduretijd kan ontzettend lang duren.’

Rijk als regisseur

Naast de Raad van State gaan projecten soms ook moeizaam, omdat er te weinig regie is. ‘Er moeten 900.000 woningen gebouwd worden en het Rijk zou daar nog explicieter gebieden voor moeten aanwijzen. Waar moeten de woningen komen? Vervolgens zouden ze moeten investeren in de ontsluiting en ervoor zorgen dat de mobiliteit en infrastructuur in die gebieden op orde is. Daarnaast moet er gekeken worden naar het elektriciteitsnet. Is er wel voldoende stoom aanwezig op de plekken die ze aanwijzen? Dat vraagt wat mij betreft regie van het Rijk. Daarnaast, heb je de publiek-private samenwerking op lokaal niveau. Dus tussen ons als marktpartijen en de lokale overheden, zodat je echt een project op kunt pakken.’

Maar ook als een samenwerking tussen privaat en publiek van start gaat, zou er beter met elkaar moeten worden gekeken naar de individuele belangen. ‘Veel mensen hebben een kortetermijnvisie, terwijl een gebied juist een langetermijnvisie nodig heeft. Je komt in de praktijk verschillende dilemma’s tegen, waar het Rijk geld voor zou moeten reserveren. Stel, er is bijvoorbeeld een gebied waar vanuit maatschappelijk oogpunt bovengemiddeld veel sociale woningbouw moet komen dan betekent dat minder grondwaarde en dan kom je aan het belang van de ontwikkelaar die dan verlies gaat leiden op het project. Daarom zou het mooi zou zijn als het Rijk in een dergelijke situatie geld zou toekennen aan het project om de voortgang te stimuleren en zo alsnog de extra sociale woningen te kunnen bouwen.’

‘WE KRIJGEN TE MAKEN MET STEEDS MEER BEZWAREN VOORDAT WE ÜBERHAUPT VAN START KUNNEN MET BOUWEN’

Elements Haarlem

Ondanks al deze uitdagingen zijn er genoeg vastgoedontwikkelingen die wel snel van de grond komen. Onder andere WijCK in Pijnacker waar 330 betaalbare woningen zijn gerealiseerd. ‘We hebben daar 80 procent in het betaalbare segment gebouwd. Dat is echt heel veel. Door de goede samenwerking met de gemeente konden we productief aan de slag met dit plan.’

Een andere vastgoedontwikkeling die Marieke graag wil uitlichten is Elements in Haarlem: ‘Dat konden we binnen een paar jaar opleveren.’

Marieke vertelt vol enthousiasme over dit project: ‘Bij Elements in Haarlem hebben we echt ontworpen vanuit ontmoeting. Zo hebben we goede binnenterreinen met veel groen en is er een speciale ontmoetingsplek: SmartDock. Daar kunnen bewoners hun auto parkeren en pakketten ophalen of hun fiets laten maken. Het faciliteert ontmoeting en is ondersteunend aan de wijk. Bovendien, zorgt zo’n SmartDock ervoor dat er in de wijk geen auto’s rijden dus het biedt ruimtelijke kwaliteit. We koesteren de aarde en bouwen de wijk energieneutraal met duurzame materialen.’

‘WIJ WILLEN JUIST BIJ HET ONTWERPEN VAN GEBIEDEN DE SAMENLEVING VERSTERKEN’

De suikerzijde Groningen

Een ander voorbeeld van ‘een mooie gebiedsontwikkeling’ is volgens Marieke De Suikerzijde in Groningen. ‘Daar moeten een paar duizend woningen komen en wij zijn nu met het eerste gedeelte bezig wat we samen met de gemeente en twee woningcorporaties ontwikkelen. Ook hier willen we weer net als in Haarlem levendigheid creëren en ontmoetingsplekken faciliteren. We werken daar volgens het vijfgeneratie-principe. Ouderen, kinderen en studenten kunnen elkaar allemaal ontmoeten in de wijk. We bouwen heel bewust sommige stukken stads en anderen juist weer heel intiem dat echt gericht is op het verbinden van de verschillende mensen die daar wonen.’

Bewust mengen van woningen

In Pijnacker, Haarlem en Groningen worden er diverse koop-en huurwoningen gebouwd. ‘Je ziet in heel veel bestaande wijken dat de kansengelijkheid niet goed is, gebieden niet veilig genoeg zijn en dat het geen fijne leefomgevingen zijn. Wij willen juist bij het ontwerpen van gebieden de samenleving versterken. Tot op heden hebben we veel meer gesegmenteerd gebouwd. We hadden een wijk voor de vrije sector, een wijk met middeninkomens en een sociale wijk. We zijn nu bezig om het te herstructureren. Het is ergens wel een soort van experiment om te kijken hoe het gaat als we heel bewust verschillende woningen gaan mengen. Dat vraagt ook veel van onze ontwerpende kracht, maar we denken wel dat dit de leefbaarheid in de wijk en sociale cohesie tussen mensen zal versterken. Het is echt een interessante opgave.’

Diversiteit in de bouwsector

Marieke zoekt in haar vastgoedontwikkeling naar verbinding en dat doet ze niet alleen bij het ontwerpen, maar ze kijkt ook naar de eigen organisatie. Zo heeft ze onder andere bij Dura Vermeer het vrouwennetwerk EVA opgericht om te laten zien dat er in de bouwwereld niet alleen maar mannen werken. ‘Ik vind diversiteit heel belangrijk. Dat je een goede afspiegeling bent van de maatschappij. We zijn als Dura Vermeer constant bezig met maatschappelijke opgaven van Nederland en die beïnvloeden wij via de fysieke omgeving. Je kunt alleen goed werk afleveren en de maatschappij echt snappen als je verschillende perspectieven kunt omarmen. Je hebt verschillende denkbeelden en verschillende kwaliteiten nodig in je organisatie en daar helpt diversiteit alleen maar bij.’

‘JE HEBT VERSCHILLENDE DENKBEELDEN EN VERSCHILLENDE KWALITEITEN NODIG IN JE ORGANISATIE EN DAAR HELPT DIVERSITEIT ALLEEN MAAR BIJ’
Persoonlijke vragen Marieke Mentink, directeur vastgoed Dura Vermeer

WAT IS HET ALLERBELANGRIJKSTE DAT WE NU NODIG HEBBEN IN DE WONINGMARKT?
Stabiel beleid, een duidelijke uitvoeringsagenda en daadkracht
MOET DE REGIE WEER BIJ HET RIJK LIGGEN OF JUIST LOKAAL HOUDEN?
Beide. Landsbeleid & stimulering bij het Rijk, uitvoering lokaal
HOE HOUDEN WE WONEN BETAALBAAR?
De schaarste heel snel verhelpen
WELKE BIJDRAGE WIL JIJ LEVEREN?
Pragmatisme brengen, processen en samenwerkingen simpeler en meer to-the-point maken
WELKE FACTOREN ZIJN BELANGRIJK VOOR DE WOONMILIEUS VAN DE TOEKOMST?
Ruimte voor diversiteit in cultuur en generaties, ruimte voor ontmoeting, veilig en duurzaam
WAT BETEKENT DUURZAAMHEID VOOR JOU?
Het creëren van de juiste balans tussen de menselijke behoeften en die van de aarde
OP WELKE MANIER KAN DE MARKT BIJDRAGEN OM DE PROBLEMEN OP DE WONINGMARKT AAN TE PAKKEN?
De markt kan capaciteit, inzet, bezieling, en productiecapaciteit inbrengen
HOE ZIE JIJ JE EIGEN ROL?
Nieuw leiderschap brengen, dat draait om verbinding, constructieve discussies en voortgang
HERONTWIKKELING OF NIEUWBOUW?
Beide. Afhankelijk van de context
WAAR LIGGEN DE MEESTE KANSEN, BINNENSTEDELIJK OF IN HET BUITENGEBIED?
Beide plekken hebben een eigen leefbaarheidsopgave en dus kansen. Denkend in aantallen: binnenstedelijk én randen van steden
HOE KUN JE AANTREKKELIJKE WONINGEN BLIJVEN BOUWEN IN DEZE MARKT?
Goede plekken maken, menselijke omgevingen. Daar pragmatische woonproducten in programmeren. Dit vraagt creativiteit, focus en de wil om echt bij te dragen
ZETTEN WE IN OP STANDAARDISERING OF BLIJVEN WE MAATWERK LEVEREN?
Standaardisering met ruimte voor maatwerk waar nodig
HOE SPELEN WE IN OP TRENDS ALS GEMEENSCHAPPELIJKE VOORZIENINGEN?
Dit integraal onderdeel laten zijn van de wijken en gebieden die we ontwikkelen. Hier actief op ontwerpen en programmeren
HOE KUNNEN DE WOONBLOKKEN VAN DE TOEKOMST BIJDRAGEN AAN EEN LEVENDIGE OMGEVING WAAR ONTMOETING MOGELIJK IS?
Ze zo te ontwerpen dat er een goede mix van behaaglijkheid en ruimte om te ontdekken en ontmoeten ontstaat. Parkeren aan de randen. Ruimte voor het leven op straat
WELKE LEVENSLES HEB JE GELEERD EN VAN WIE?
Van huis uit: respect voor de ander, hard werken en plezier maken
WAT WIL JIJ MENSEN MEE GEVEN?
Altijd trouw blijven aan jezelf

WAT WAS VOOR JOU EEN BESLISSEND MOMENT IN JE LEVEN?
Meerdere. En hopelijk nog veel in de toekomst
WELKE WAARDEN WIL JE UITSTRALEN?
Eerlijkheid, vernieuwing, persoonlijke groei, het maximale bereiken
WAT MAAKT JOU NIEUWSGIERIG?
Iets dat ik (nog) niet begrijp
WAAR KOM JIJ ‘S OCHTENDS JE BED VOOR UIT?
Een nieuwe dag met nieuwe kansen
HOE GA JIJ OM MET UITDAGINGEN?
Ze aankijken, analyseren en oppakken. In verbinding met wie nodig is
WAT MOTIVEERT JOU?
Resultaten bereiken, zowel maatschappelijk als financieel
WAT IS JE DIEPSTE DRIJFVEER?
Het leven van en voor mensen beter maken
WAT WIL JIJ BIJDRAGEN?
Waardevolle en kansrijke omgevingen creëren – zowel intern als extern
WAAR SPREEK JE AF MET VRIENDEN EN WAAROM?
Thuis, in een restaurant of café. Met m’n vrienden is het eigenlijk overal gezellig
WELKE VITAMINES SLIK JE DAGELIJKS?
2 magnesium pillen en gezond eten
WAAR KOM JE TOT RUST?
Thuis, of in de directe omgeving van mijn huis
WAT IS JE FAVORIETE UITWAAIPLEK?
Tussen de weilanden, in het bos of in de paardenstal
HOE COMBINEER JIJ HART EN VERSTAND?
Door bewust naar beide te luisteren
HOE BEWAAR JIJ DE BALANS TUSSEN HOOFD EN GEVOEL?
Hierop blijven reflecteren met mezelf en anderen
WELKE BEZIELING ERVAAR JE IN JE WERK EN JE LEVEN?
Relevant zijn, resultaten bereiken en verbinding maken met mensen
HOE KOM JIJ TOT JEZELF NA EEN DRUKKE WERKWEEK?
Bioscoopavond thuis met mijn man en kinderen. Daarna nog even sporten
HOEVEEL UUR SPORT JE PER WEEK?
Ongeveer 6 uur per week
HOE BLIJF JIJ TROUW AAN JEZELF?
Door lekker te aarden als ik thuis ben in Twente
HOE GA JE OM MET ERGERNISSEN?
Bespreekbaar maken, oplossen of accepteren
HOE KRIJG JIJ ZAKEN IN BEWEGING?
Door het eerlijke gesprek te voeren. Strategie duiden en vertalen in een plan-de-campagne
WAT ZOU JE NOG EEN KEER OVER WILLEN DOEN?
Niets. Focus liever op nieuwe ervaringen
DURF JIJ GROOT TE DROMEN? EN WAAROVER?
Beperkt, ik ben nogal praktisch ingesteld
IN WELKE STAD ZOU JE GRAAG WILLEN WONEN?
Geen, als tweede uitvalsbasis: Berlijn
NAAR WELKE PODCAST LUISTER JE GRAAG?
Vastgoed gezocht op BNR
WELK BOEK LEES JE NU?
Een boek van Karin Slaughter

All rights reserved © 2025 Young Media