Iconisch Slotervaart is nieuw centrum voor zorg van de toekomst

In het Slotervaart Centrum voor Zorg in het Amsterdamse Nieuw-West wordt gewerkt aan een innovatief centrum met aandacht voor zorg, welzijn en preventie, dat aansluit bij de behoeftes van de buurt en de maatschappij. De opening van het geheel vernieuwde markante gebouw is een nieuwe fase in de herontwikkeling die wordt geleid door Martine Gründemann, directeur ontwikkeling Zadelhoff en Geertjen Pot, algemeen directeur Het Slotervaart. De eerste drie nieuwe huurders, ROC TOP, Koninklijke Kentalis en Diabeter Centrum Amsterdam, zijn er de afgelopen maanden ingetrokken. Met de komst van deze en toekomstige nieuwe huurders kan een nog breder scala aan zorg worden aangeboden.

‘MET ONS CONCEPT HEBBEN WE DE MAATSCHAPPELIJKE FUNCTIE VAN HET GEBOUW WETEN TE BEHOUDEN EN KUNNEN WE ZORG BIEDEN OP IEDER NIVEAU’

Iedereen kent inmiddels wel de nieuwe ontwikkeling van het Slotervaart, zeggen Martine Gründemann en Geertjen Pot. ‘Wat wij hier doen raakt veel mensen, heel breed in de maatschappij.’ Sinds de herontwikkeling van het voormalige ziekenhuis startte in 2020 is er dan ook veel gebeurd. In de laagbouwvleugels zitten sinds 2021 het Gezondheidscentrum en het Louwes Lab, voor maatschappelijke bedrijven en organisaties. Nu is de renovatie van de circa 50.000 m2 grote hoogbouw een heel eind onderweg. De bouw van de spectaculaire dakopbouw op de 11e en 12e verdieping in glas en staal, is net begonnen. Straks, in de derde fase, is het hele gebied rondom het Slotervaart een gemixt woongebied geworden, als onderdeel van De Plantijn, een deelgebied van het nieuwe Schinkelkwartier met onder meer ook Sanquin, zorginstelling Cordaan en het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis. Een campus waar innovatie, zorg, wonen en bedrijven hand in hand gaan wordt onderdeel van een bruisend nieuw stuk stad in West.

Nieuwe mijlpaal

Geertjen is vanaf het begin als algemeen directeur betrokken bij de herontwikkeling en is verantwoordelijk voor het concept en de exploitatie. Geertjen: ‘Ik ben echt trots op wat er samen met de huurders en samenwerkingspartners is bereikt.’ Martine is als directeur ontwikkeling vanaf 2020 betrokken bij alle projecten van Zadelhoff, waaronder dus ook het Slotervaart. Martine: ‘Het belangrijkste is dat we met ons concept de maatschappelijke functie van het gebouw hebben weten te behouden en zorg op ieder niveau kunnen bieden.’

Voor Zadelhoff is het Slotervaart een heel groot, maar vooral ook heel belangrijk project, vanwege de maatschappelijke impact die kan worden gemaakt. De portefeuille bestaat voor het grootste deel uit kantoren en woningen. Martine: ‘En nu zijn we in één keer groot in het maatschappelijk vastgoed gegaan, in zorgvastgoed. Dit is een derde van de portefeuille. We zijn een beetje eigenwijs en het is zeker een gedurfde stap geweest, maar inmiddels worden we gebeld door organisaties uit het hele land die zich afvragen of het concept van cure en care ook elders kan worden toegepast. Het gaat hier ook om een beeldbepalend gebouw, dat veel betekenis heeft voor Amsterdammers.’

Echte verbinders

De basis van het concept is een verdeling tussen de zorgpartijen (cure) in de onderbouw en de care in de bovenbouw, zegt Geertjen. Tussen cure en care zit heel strategisch het onderwijs. ‘We zijn met veel partijen gaan praten. De zorgmarkt was voor Zadelhoff en is sowieso in de vastgoedwereld niet erg bekend. Natuurlijk is er behoefte aan betaalbare huisvesting. Maar er zijn ook andere behoeftes waar we in kunnen voorzien, zoals de onderlinge uitwisseling tussen partijen, bijvoorbeeld stagiaires van het ROC TOP Campus Health en Sport bij de zorgpartijen.’ In de onderbouw van het kruisgebouw waar de cure zit huizen onder meer een aantal klinieken, zelfstandige behandelcentra die ook een connectie hebben met een ziekenhuis. Geertjen: ‘Dat zijn partijen die echt met innovatie bezig zijn, met nieuwe zorgproducten en veel onderzoek doen met onder meer het Amsterdam UMC, het OLVG en onze buurman het Antoni van Leeuwenhoek. Wij zijn zo echte verbinders, die partijen samen kunnen brengen.’ Martine vult aan: ‘Dat is ook het mooie, dat ze echt bij elkaar zitten en elkaar kennen. Zo komen ze samen ook weer verder en ontstaan er allemaal nieuwe dingen, bijvoorbeeld in de e-health. Dat krijg je dan als ontwikkelaar voor elkaar, hoe mooi is dat!’ Soms is het best even spannend. Want ja, een ROC met 800 studenten midden in een gebouw waar ook patiënten komen, gaat dat wel samen? Martine: ‘Het feit dat wij te maken hebben met diverse doelgroepen biedt ons de kans om creatief te zijn. Zo hebben wij een buitenruimte gecreëerd op de eerste verdieping voor jonge kinderen zodat zij lekker buiten kunnen spelen.’

Kroon op het werk

De kroon op het toch al tien lagen hoge gebouw wordt een nieuwe dakopbouw, bedoeld voor kantoorruimte voor maatschappelijke en zorgorganisaties. Zo kunnen ze dicht op hun eigen zorgpraktijk zitten, waar ze nu nog vaak verschillende locaties hebben. Roberto Meijer van MVSA Architects heeft het ontwerp gemaakt. De dakopbouw is als sluitstuk meer dan een functionele toevoeging, het is letterlijk een kroon op het werk, vinden Geertjen en Martine. ‘Straks zie je het Slotervaart vanaf de A4 en de A10, vanuit alle uitvalswegen in Amsterdam. Het gebouw ís al heel herkenbaar voor de stad, maar straks wordt het Slotervaart voor heel Amsterdam echt een landmark. Voor de beleving van het zorgcentrum vinden we dat cruciaal. Het Slotervaart heeft nieuw elan gekregen en is straks een zorgcentrum in een compleet vernieuwd deel van de stad. De trend gaat omhoog en dat inspireert, daar wil je bij zijn!’

Dakopbouw Impressie: Parralel

DE HUURDERS AAN HET WOORD:

KONINKLIJKE KENTALIS

Carine de Waart, unitmanager Zorg Extramuraal

‘Kentalis ondersteunt kinderen en jongvolwassenen tot 23 jaar die slechthorend, doof of doofblind zijn, een taalontwikkelingsstoornis of een communicatief meervoudige beperking hebben. Wij zijn een landelijke organisatie en bieden onderzoek, diagnostiek, zorg, speciaal onderwijs, ambulante begeleiding bij reguliere scholen en werkbegeleiding. Onze missie is om deze kinderen zo goed mogelijk te laten participeren in de maatschappij.’

ROC TOP CAMPUS HEALTH EN SPORT

Rita Stokroos, directeur

‘Wij bieden MBO-opleidingen op het gebied van welzijn en zorg. Wat ons bijzonder maakt is dat de helft van de studenten uit het VMBO komt en de andere helft volwassenen zijn die een BBL-opleiding volgen waarbij ze onderwijs combineren met een baan, om een stapje verder te kunnen komen. Voor Amsterdam is dat belangrijk in het licht van de tekorten die we hebben in de zorgsector, maar ook in het onderwijs.’

DIABETER

Maarten Akkerman, voorzitter Raad van Bestuur

‘Diabeter is een gespecialiseerd behandelcentrum voor mensen met type 1 diabetes. Daarnaast is het een research- en opleidingscentrum. Bij de behandeling van onze ruim 4000 patiënten in alle leeftijdscategorieën draait alles om onze missie: naar een toekomst zonder diabetes complicaties. Diabetes type 1 is een zeer invasieve ziekte met grote consequenties voor de patiënten. We combineren persoonlijke aandacht met kennis en de nieuwste technologieën en behandelmethoden, op vijf locaties. In het Slotervaart hebben we samen met Amsterdam UMC een gezamenlijke kliniek opgezet, Diabeter Centrum Amsterdam. Op deze plek komt alle kennis en ervaring van beide partijen samen om nog betere zorg voor onze patiënten te creëren.’

WAT VINDEN DE HUURDERS VAN HET VERNIEUWDE KRUISGEBOUW?

Rita: ‘Op onze vorige locatie stopte het huurcontract en dus moesten we nadenken over een nieuwe locatie. Wat me aan het Slotervaart direct aansprak is het gebouw maar ook de locatie. Ik geloof heel erg in het zorglabel dat deze plek heeft gekregen, dat alle huurders ‘iets’ met zorg en welzijn hebben. Dat maakt het voor ons als school heel aantrekkelijk, er zijn hier veel partijen met wie we kunnen samenwerken. Doordat je dicht bij elkaar zit wordt dat veel gemakkelijker gemaakt. Dat maakt dat je als school ook iets kunt betekenen voor de omgeving, door de buurt in de school te trekken en andersom. Ik denk ook dat we elkaar nodig hebben om ook in de toekomst de zorg betaalbaar te houden en fors in te kunnen steken op preventie. Het Slotervaart en de omgeving bieden mogelijkheden om ook al heel vroeg in het onderwijs te laten zien wat je kunt voorkomen. We hebben zeven vleugels op de vijfde en zesde verdieping en zijn echt van het begin af aan ontzettend blij met deze locatie.’

Carine: ‘Wij zijn de onderburen van het ROC TOP en ervaren precies dezelfde meerwaarde van het gebouw als Rita schetst. Er zitten diverse partijen die we al kennen. En toen we hoorden dat het ROC kwam dachten we: mooi, stagiaires! Omdat we derdelijnszorg zijn doen we veel vanuit eigen expertise en vooral ook in samenwerking met andere partijen die met complexe gezinnen werken. Dat is een belangrijke reden waarom we voor deze locatie hebben gekozen. De manier waarop we daarbij samen hebben gewerkt met Zadelhoff en met name met Geertjen is echt heel bijzonder. Er wordt met zoveel enthousiasme gewerkt om dit maatschappelijke concept te realiseren, inclusief de verbinding met de buurt. We hebben echt fantastisch met ze samengewerkt. Wij komen uit NieuwWest en veel van onze kinderen wonen daar ook, dus de locatie in Slotervaart past perfect. De casco-oplevering was spannend, maar is heel goed bevallen omdat we alles precies naar onze behoefte konden invullen. De visie van Zadelhoff is zorgen dat de maatschappij in het gebouw komt en wij in de maatschappij. Dat sluit naadloos aan bij onze visie en doelstellingen. Ook de herkenbaarheid en vindbaarheid van het Slotervaart vinden wij heel belangrijk.’

Maarten: ‘Iedereen kent het Slotervaart, dat is ook voor ons belangrijk. Met de nieuwe visie en invulling is de negatieve connotatie rondom het faillissement inmiddels helemaal ten goede omgedraaid. Wij zaten op Schiphol en wilden vanwege de samenwerking met het Amsterdam UMC naar een nieuwe locatie. We gaan verdrievoudigen in patiënten en hebben hier twee vleugels, één voor de kliniek en één voor de research en backoffice. Ik heb veel gesproken met Cor van Zadelhoff en met Geertjen Pot, en zij hebben ons echt meegenomen in hun visie. Om een plek te maken waar zorg samenkomt met onderwijs. Die maatschappelijke component vind ik een heel mooie. En dan ook nog de woningbouw straks erbij, betaalbare woningen onder andere voor mensen in de zorg. Voor ons als organisatie is het belangrijk om uit te stralen dat we géén klassiek ziekenhuis zijn. De behandelaars hebben geen witte jassen aan, die lopen gewoon in hun eigen kloffie en de invulling van de ruimte is rustig, met een echte huiskamer-uitstraling waar mensen op hun gemak zijn. Het was heel belangrijk voor ons dat we de vrije hand hadden in de inrichting. Ook wat ons betreft alle hulde en respect voor Zadelhoff, die zo’n vernieuwend concept toch maar mooi weet te realiseren, met zo’n fantastisch resultaat!’

‘HET SLOTERVAART HEEFT NIEUW ELAN GEKREGEN EN IS STRAKS EEN ZORGCENTRUM IN EEN COMPLEET VERNIEUWD DEEL VAN DE STAD’

ROC TOP                  © Oostwest (architect) en Roos Aldershoff (fotograaf)

De balie van Diabeter           © Milan Hofman

‘DE VISIE VAN ZADELHOFF IS ZORGEN DAT DE MAATSCHAPPIJ IN HET GEBOUW KOMT EN WIJ IN DE MAATSCHAPPIJ. DAT SLUIT NAADLOOS AAN BIJ ONZE EIGEN DOELSTELLINGEN’