VG Visie Daily #36: Er zijn veel teveel populistische keuzes gemaakt die niet passen bij een brede visie

Taco de Groot is na een periode van tweeënhalf jaar als interim CEO bij Urban Interest wel weer toe aan een mooie klus. Zijn specialiteit is het neerleggen van een visie en het creëren van een cultuur om die ambities waar te maken. En laat dát nu precies zijn waar het aan ontbrak in de Nederlandse politiek, is zijn mening.

Na bijna een decennium bij retailvastgoedbedrijf Vastned als CEO en een iets kortere periode als baas bij Urban Interest, waar hij de nieuwe generatie klaarstoomde voor het leiderschap, kijkt de 60-jarige Taco de Groot rustig om zich heen naar de mogelijkheden. ‘Ik heb de laatste drie maanden nagedacht en ben te jong om niks te doen. Verder ben ik bezig met een woningproject op Mallorca waar ik wat tijd aan besteed, heb wat toezichtfuncties en ik zoek wel weer een mooie interimklus voor een paar jaar waar ik de boel een beetje kan opschudden.’

Jij komt veel in de internationale vastgoedwereld. Hoe kijk je dan naar Nederland?

‘Nederland staat niet op het lijstje van internationale beleggers. Ik mis vooral een holistische aanpak van de problematiek in Nederland vanuit de overheid. Er zijn veel teveel populistische keuzes gemaakt die niet passen bij een brede visie.’

Waar denk je dan aan?

‘Bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting van 10,4 procent voor commercieel vastgoed. Vaak wisselt een pand gemiddeld drie keer van eigenaar in dertig jaar en dan is het netto rendement van de overheid groter dan dat van een belegger. En als de overheid denkt dat ze buitenlandse beleggers niet nodig hebben dan vergissen ze zich want waarom denk je dat ABP zoveel in het buitenland belegt? Ik was op een grote vastgoedbeurs en zag daar geen Nederlandse vertegenwoordiging.’

De overheid wil vast geen bedrijven pesten…

‘Het is de nasleep van de financiële crisis rond 2008, maar het heeft ook te maken met de politiek van de laatste tien jaar. Kijk maar eens naar de versoberde expatregeling waardoor hier werken voor hoger opgeleiden minder interessant is. Dat levert de staat heel weinig op en het is symboolpolitiek, maar dat betekent wel dat onze internationale positie aan het verschalen is.’

Is het dan politiek die teveel focust op de korte termijn?

‘Het heeft alles te maken met het visieloze van het kabinet Rutte. Je moet mensen altijd meenemen naar waar je heen wil, anders ben je toch een kleurloze manager?’

Hoe koppel je dat aan de vastgoedmarkt

‘Kijk bijvoorbeeld naar de woningmarkt…Daarvan was de demografische piramide twintig jaar geleden bekend; mensen worden ouder én de bevolking groeit. Het past bovendien bij ons internationale karakter dat we vluchtelingen opvangen dus je weet al jaren dat er elk jaar 30 tot 70.000 mensen bijkomen. Daar hoort dan een visie voor de lange termijn bij hoe mensen gaan wonen, werken en leven. Maar toch zie je dat grote beleggers niet meer in aanmerking komen voor nul procent vennootschapsbelasting (de fbi-regeling, red.) terwijl ze daar in andere landen een regeling voor hebben. Het is bijna suïcidaal beleid.’

Om politiek te overleven?

‘Het is heel populistisch. Alsof de woningmarkt aantrekt als je expats buiten de deur houdt. Het gaat er om dat je een visie hebt: wat willen we over 20 jaar zijn en hoe werken we daar naartoe? Je kan onderwerpen als milieu, wonen, veiligheid en economie niet los zien van elkaar.’

Had je tien jaar geleden gewoon wat wijze mannen en vrouwen bij elkaar moeten zetten met een visie?

‘Natuurlijk en dan stuur je een beetje bij als de wereld er anders uitziet. Maar dit is bonnefooibeleid. Ik zou zeggen: organiseer snel verkiezingen en zorg dat je weer wat samenwerking en begrip in het politieke midden krijgt. Regeren wordt immers steeds moeilijker als middenpartijen niet meedoen en dan krijg je dus altijd suboptimale uitkomsten want we zijn een polderland. Misschien komt het ook doordat je vandaag de dag altijd vóór of tegen moet zijn.’

Stel dat jij de opdracht krijgt om dat aan te pakken.

‘Wat mij verbaast is dat er beslissingen zijn genomen zonder deskundigen goed te raadplegen. Als ik iets moet oplossen dan schrijf ik mijn analyse op papier en dan kijk ik er de volgende dag kritisch naar én pols bij anderen wat zij vinden. Op een eiland als Mallorca kochten we vorig jaar januari grond en zijn we nu aan het bouwen in een binnenstedelijk gebied.’

Hier duurt het zes jaar hoor ik van al jouw vakgenoten.

‘Terwijl Spanje bekend staat als ‘mañana mañana’, maar als dan zo’n gek uit Nederland duurzaam gaat bouwen dan vinden ze dat mooi. Nederland is een prachtig land, maar al heb je een mooie tuin: je moet wel onderhoud blijven plegen. Geen zelfgenoegzaamheid, maar met een wakend oog de boel op orde houden.’

Geloof je wel dat de verwachte rentedaling een impuls betekent voor de vastgoedmarkt?

‘Niet echt. Stel dat de rente met een procent daalt dan gaan de opbrengsten voor beleggers niet vanzelf omhoog hoor. Dan staan echt de Amerikanen niet opeens voor de deur hoor.’

Het is aan de politiek?

‘Je moet een visie en strategie hebben en daarna knopen doorhakken waarbij je niet iedereen tevreden kan houden. Het probleem is dat politici altijd in de laatste zes maanden van de vier jaar de markt opgaan om te flyeren en daarna trekken ze zich weer terug. Ga nu eens met de belangrijke experts om de tafel, luister daar goed naar en maak dan holistisch beleid. We moeten onszelf heruitvinden als land, maar dan moeten we wel betere leiders hebben. Als je ziet hoe mensen in de Tweede Kamer met elkaar omgaan…zo lomp. Als dat het niveau is dan maak ik me echt zorgen. We hebben ook teveel beroepspolitici….misschien moeten we daar over nadenken.’

Persoonlijke vragen Taco de Groot

WAT IS HET BESTE ADVIES DAT JE OOIT HEBT GEKREGEN?
‘Ik heb veel adviezen gekregen. Het belangrijkste is dat je gedisciplineerd moet zijn, je krijgt niets voor niks.’
WAAR BEN JE HET MEESTE TROTS OP?
‘Op mijn Engelse avontuur. Dat we een sterk fonds oprichtten en verkochten in 2007. En op de transformatie van Vastned; van een allegaartje naar het beste beursgenoteerde vastgoedfonds van Nederland. De manier waarop is ook belangrijk; ik vond het altijd leuk om een cultuur te creëren bij een bedrijf. Veel jonge mensen in het diepe gooien en ik als badmeester. Elk mens heeft de verplichting om het talent uit anderen te halen.’
WELK BOEK IS JE ALTIJD BIJGEBLEVEN?
‘Ik ben fan van de boeken van Herman Hesse. En recentelijk las ik veel van Ilja Leonard Pfeijffer.
WELKE SPORT BEOEFEN JE?
‘Ik permitteer mezelf de luxe om tweemaal per week met een personal trainer te werken. Een jonge dertiger die eigenlijk een goede vriend is geworden.’
WAT IS JE FAVORIETE STAD?
‘Ik ben in Utrecht geboren, maar mijn lievelingsstad is Londen; de cultuur, de musea en betere restaurants dan in Parijs.’
HOE LAAT STA JE OP?
‘Zes uur.’
HOE ZUINIG BEN JE OP JE LICHAAM?
‘Zuinig; veel sporten en de laatste keer dat ik bij McDonald’s at, was in 2012.’
FAVORIETE VAKANTIEBESTEMMING
‘Dat is Mallorca.’
WAT IS HET BESTE RESTAURANT?
‘Ik kom graag in restaurant De Lage Vuursche, een beetje oubollig, maar wel gemoedelijk.’